کري:رئيس جمهور آتي آمريکا از توافق هسته‌اي خارج نمي‌شود

به گزارش  سلام لردگان؛‌ به نقل از خبرگزاري صدا و سيما؛ جان کري در گفتگو با هافينگتون پست ديدگاه‌هاي خود را درباره توافق هسته‌اي ايران تشريح کرد.

خبرنگار هافينگتون پست پرسيد.. حالا مي‌دانيم که توافق هسته‌اي در کنگره جان سالم به در خواهد برد. اما نيمي از مردم کشور (آمريکا) با آن مخالف هستند و تقريبا همه نامزدهاي جمهوري خواه انتخابات (رياست جمهوري) نيز با آن مخالفند و گفته‌اند که اين توافق را هنگام راهيابي به کاخ سفيد پاره خواهند کرد. با اين اوصاف، اين توافق تا چه اندازه امنيت دارد؟

وزير امورخارجه آمريکا در پاسخ گفت: در ابتدا بايد درخصوص پول بسيار زيادي صحبت کنم (که با توافق هسته‌اي به ايران مي‌رسد) و بمباران عظيمي در تحريف اين مسئله صورت پذيرفته است. مطالبي که در اين زمينه و اين توافق مطرح مي‌شود کاملا نادرست است. بنابراين، تعجب نمي‌کنم اگر برخي از نظرسنجي‌ها نشان دهنده عدم توازن (آراي طرفداران و مخالفان توافق) باشد. اما بسياري از نظرسنجي‌ها نشان مي‌دهد که کشور واقعا طرفدار اين توافق است. البته کشور در اين زمينه به دو نيمه مساوي (طرفداران و مخالفان) تقسيم شده است. درباره پولي که قرار است صرف شود، افسانه‌ها‌ي زيادي ترويج مي شود. درخصوص نامزدهاي انتخابات رياست جمهوري و سخنان آنها بايد بگويم اگر ايران قلب رئاکتور پلوتونيوم اراک را نابود کند و آن را با سيمان پر کند و ديگر اين مرکز (عملا) وجود نداشته باشد و ايران دو سوم رئاکتورهايش را برچيند و (با آنها) ديگر غني سازي نکند، و ذخاير اورانيوم خود را به سيصد کيلوگرم کاهش بدهد و غني سازي را فقط در سطح سه مميز شصت و هفت صدم درصدي انجام بدهد و به همه تعهداتش درقبال توافق پايبند باشد، اگر در اين صورت، رئيس جمهور جديد آمريکا بيايد و بگويد مي خواهم فلان کار را انجام دهم، اين کار مسخره خواهد بود. در آن زمان، نود درصد مردم آمريکا از اين توافق حمايت خواهند کرد زيرا در عمل خواهند ديد که اين توافق نتيجه بخش بوده و خطر وجود تسليحات هسته‌اي را در منطقه خاورميانه (غرب آسيا) از بين برده است. 

خبرنگار هافينگتون پست پرسيد..بنابراين، به نظر شما اين سخنان آنها، هياهويي پرسر و صدا است؟

جان کري در پاسخ گفت: خير. فکر مي‌کنم پرسش‌هايي بسيار درست وجود دارد که پرسيده مي‌شود. 

خبرنگار هافينگتون پست پرسيد...صحبت من به صورت مشخص درباره نامزدهاي انتخاباتي است که مي‌گويند توافق را پاره خواهندکرد. شما فکر مي‌کنيد اين کار تقريبا غيرعملياتي است.

جان کري در پاسخ گفت: نمي‌خواهم درباره اين کار آنها صفتي به کار ببرم و بگويم چه چيزي هست و چه چيزي نيست. من فقط نظر خودم را درباره واقعيتي بيان مي‌کنم که رئيس جمهور بعدي هنگام حضور در آنجا (کاخ سفيد) با آن مواجه خواهد بود. من فکر نمي‌کنم رئيس جمهوري بخواهد به صورت خودخواسته، سازمان ملل متحد و پنج کشوري را کنار بگذارد که در اين مذاکرات از ما حمايت کردند و بگويد «ببخشيد، ما مي‌خواهيم از اين توافق خارج شويم و وضعيت خطرناک تري در منطقه خاورميانه بوجود بياوريم». فکر نمي کنم چنين وضعي پيش بيايد. 

وزير امورخارجه آمريکا از برنامه‌هاي منطقه‌اي ايران انتقاد کرد و از فضاي امنيتي جديد براي منطقه خاورميانه سخن گفت. 

خبرنگار هافينگتون پست  پرسيد: يکي از انتقادهاي جدي تر درباره توافق هسته‌اي اين است که نوعي بازه زماني براي اين توافق درنظر گرفته شده است. گفته مي‌شود پس از آنکه ايران از منافع رفع تحريم‌ها بهره مند شد، دستان ما به نوعي بسته خواهد بود. گفته مي‌شود ما ديگر قادر نخواهيم بود با اقدامات ايران در بي‌ثبات کردن منطقه‌اي و حمايت مالي از تروريسم برخورد کنيم زيرا ايراني‌ها برخواهند گشت و خواهند گفت که" فشار شما ، نقض روح توافق است" احتمال دارد آنها از توافق خارج شوند. شما در پاسخ به اين انتقاد چه مي‌گوييد؟

جان کري  در پاسخ گفت: من به چنين منتقداني مي‌گويم که اين توافق به صورت بسيار مشخصي تعريف شده است. اين توافق، بند به بند مشخص و دقيق است. انتظارات نوشته شده است زيرا ما نمي‌خواستيم هيچ چيز براساس اعتماد يا اميد باشد. اين توافق به صورت بسيار مشخص معلوم کرده است که طرف‌ها بايد چه کاري انجام بدهند. اگر ايران پس از چند سال در وضعي قرار بگيرد ما از وضع محدوديت‌ها‌ي شديدتر به آن وضع خواهيم رسيد يعني پس از يک دوره زماني که درباره آن مذاکره کرده‌ايم به آن موقعيت گذر خواهيم کرد. اين دوره زماني براي اعتمادسازي درباره برنامه هسته‌اي آنها است. در اين دوره زماني، بازرسي‌ها انجام مي شود. بايد بدانيم که روند اجرايي شدن توافق به صورتي باشد که بتوانيم به آن تکيه کنيم. اگر در دوره زماني پانزده ساله مشخص شود که ميزان ذخاير ايران تغيير کرده است يا اتفاق ديگر رخ داده است، ما براساس الزام مشخص شده، دسترسي به همه مراکز براي بازرسي ها را خواهيم داشت و مي توانيم از هرمکاني که شک داشته باشيم در آنجا نوعي فعاليت غيرقانوني انجام مي‌شود، بازرسي کنيم. درعين حال براي مدت بيست سال مي‌توانيم با دوربين‌هايمان روند توليد روتورها و بيلوها را دنبال کنيم که قطعات اساسي براي ساخت سانترفيوژهاي ايران هستند. درعين حال نکته بسيار مهم اينکه براي اولين بار در تاريخ توافق‌هاي مربوط به کنترل تسليحات، براي مدت بيست و پنج سال همه روند توليد اورانيوم از معدن تا مرگ (مرحله آخر) را تحت نظر خواهيم داشت. 

خبرنگار هافينگتون پست پرسيد: اما گفته مي‌شود ممکن است ايران بازيگري نباشد که با حسن نيت بازي کند. ممکن است ايران از اين فرصت که آمريکا بخواهد با تامين مالي تروريست‌ها (؟!) (ازجانب ايران) برخورد کند استفاده کند و بگويد مي‌خواهد از توافق خارج شود.

جان کري  در پاسخ گفت: اين مشکل آنها است. اگر آنها بخواهند اين کار را انجام بدهند، مشکل آنها خواهد بود زيرا ما آنها را براساس اين توافق، پاسخگو خواهيم کرد. اگر آنها توافق را نقض کنند يا باعث شوند ما فکر کنيم که به دنبال تسليحات هسته‌اي هستند، همه گزينه‌هايي که امروز در اختيار داريم، آن زمان نيز در اختيار خواهيم داشت. 

خبرنگار هافينگتون پست پرسيد: دولت آمريکا به صورت تلويحي يا اساسا گفته است که مي‌خواهد با کشورهاي حوزه خليج (فارس) و اسرائيل همکاري کند تا امنيت ملي آنها و سازوکارهاي دفاعي آنها را باتوجه به اين توافق، ارتقاء بدهد. از منظر عملي، وارد کردن تسليحات بيشتر به منطقه، چگونه مي‌تواند به استقرار در آنجا کمک کند؟

جان کري  در پاسخ گفت: اين تسليحات، تدافعي هستند. اين تسليحات، کشورهاي مذکور را قادر خواهند ساخت تا از خودشان دفاع کنند و اين تسليحات، مولفه بسيار مهمي براي بازدارندگي هستند. البته ما اين کار را به شکل‌هاي مختلف قطع نظر از توافق هسته‌ا‌ي انجام مي دهيم زيرا اقدامت ايران درباره حزب الله، انتقال تسليحات به شبه نظاميان شيعي عراق و انتقال تسليحات به حوثي‌ها و ديگران عميقا نگران کننده است. اين اقدامات برخلاف تحريم (تسليحاتي) است و ما بايد تحت هر شرايطي با اين کارها مخالفت کنيم. بايد بگويم که وضعي که خواهيم داشت، منحصر به فرد خواهد بود زيرا معماري امنيتي جديدي براي منطقه شکل مي‌گيرد که براساس آن، اسرائيل و کشورهاي عربي عملا هدف مشترکي دارند و آن اينکه نوعي مانع درمقابل اين نوع اقدامات ايران داشته باشند. 

خبرنگار هافينگتون پست  پرسيد: مي خواهم سخني بيان کنم که شايد ساده سازي بيش از اندازه مسئله باشد . به نظر مي رسد نوعي بده بستان انجام شده است به اين صورت که ما خطر مناقشه کوچکتر منطقه اي را براي کاهش دادن احتمال مناقشه فاجعه بار بزرگتر به جان مي خريم.

جان کري  در پاسخ گفت: من مسئله را اصلا اينطور نمي بينم. کاري که ما تلاش مي کنيم انجام بدهيم اين است که به صراحت به ايران بگوييم که اگر به جامعه جهاني ملحق شود و کشوري باعملکرد خوب باشد و براي صلح و ثبات تلاش کند و نه اينکه از عمال و وابستگان نيابتي اش حمايت کند، مسيري براي رسيدن به نقطه مذکور وجود دارد. اما از سوي ديگر، اگر ايران بخواهد به رويه هاي کنوني  اش ادامه بدهد، ما در تلاش‌هاي خود متحد خواهيم بودم و به اجازه بي ثبات کردن را نخواهيم داد و درمقابل اين نوع از فعاليت‌ها خواهيم ايستاد. نکته بسيار مهمي هم وجود دارد که بايد به آن توجه داشت. اين نکته به داعش مربوط است. اين مسئله، عالم وحدت آفرين براي بسياري از کشورهاي منطقه شده است و ايران نيز در اين زمره قرار گرفته است زيرا ايران به صورت جدي با فعاليتهاي اين گروه مخالف است. 

خبرنگار هافينگتون پست  پرسيد: قبل از اينکه به اين مسئله بپردازيم مي خواهم به نکته ديگري بپردازم. رئيس جمهور (اوباما) گفته است همان افرادي که به جنگ عراق راي مثبت دادند حالا اساسا با مخالفت با توافق هسته اي، ما را به جنگ مي برند. شما هم (در سنا) به جنگ عراق راي مثبت داديد. سوال من اين است که آن راي شما چه تاثيري بر نگرش شما درباره اين توافق و موافقت نامه داشته است؟

جان کري  در پاسخ گفت: اجازه بدهيد با صراحت سخن بگويم. اگر شما نطق مرا خوانده باشيد که دعوت مي‌کنم اين کار را انجام بدهيد، من در آن زمان، به اين راي ندادم که براي جنگ عجله شود. من به اين راي دادم که به رئيس جمهور، ابزاري داده شود تا او قادر باشد از درمان‌هاي موجود براي به دست آوردن رفتاري از صدام حسين اقدام کند که مي خواستيم. اما چنين اتفاقي رخ نداد. و من بابت اين مسئله پشيمانم. من از آن راي خودم پشيمانم زيرا از آن سوء استفاده شد. فکر مي‌کنم در ورود به جنگ (عراق) عجله کردند و اين کار برخلاف مسائل وعده داده شده بود به اين صورت که از همه درمانها استفاده شود (و سپس به سمت جنگ بروند). بنابراين، اين راي ، بد بود. اما به هرحال، آنطور شد. اما وضع عراق با وضعي که درحال حاضر پيش روي ماست، متفاوت است زيرا درباره ايران، همه متحد هستند و نمي خواهند اجازه بدهند ايران به سلاح هسته اي دست پيدا کند. تنها سوال مطرح اين است که بهترين راه براي انجام دادن اين کار چيست. ما معتقديم اين توافق با الزامات ده ساله، الزامات پانزده ساله، الزامات بيست ساله ، الزامات بيست و پنج ساله و الزامات ابدي در زمينه پايبندي ايران به پروتکل الحاقي و اجازه دادن براي دسترسي بازرسان بسيار ارزشمندتر و مهمتر از آن است که به اين توافق راي منفي بدهيم و به هيچ دستاوردي نرسيم بطوريکه هيچ محدوديتي براي ايران نباشد ، هيچ بازرسي هايي نباشيد، هيچ تحريمي نباشيد و وحدت ما در پنج بعلاوه يک با جامعه جهاني از بين برود که در حال حاضر وجود دارد و به سختي به دست آمده است. 

خبرنگار هافينگتون پست  پرسيد: شما در مصاحبه با جفري گولدبرگ خبرنگار نشريه آتلانتيک گفته بوديدکه محمدجواد ظريف وزير امورخارجه ايران گفته است که وقتي کار توافق تمام شود، او قدرت خواهد داشت تا با شما درباره مسائل منطقه گفتگو و همکاري کند. آيا شما بحثهايي در اين خصوص داشته ايد؟

جان کري  در پاسخ گفت: خير. هنوز اين کار را انجام نداده ايم. هنوز کار توافق تمام نشده است. بايد اين کار را تمام کنيم. 

خبرنگار هافينگتون پست پرسيد: اين نکته که شما مدنظر داريد، نکته خوبي است. اينکه سي و چهارمين راي (در سنا در حمايت از توافق) به دست آمده است، نکته نهايي در اين مسير نيست. به نظر شما اين بحثها (پس از پايان کار توافق هسته‌اي) درباره چه چيزي خواهد بود؟

جان کري  در پاسخ گفت: درباره منطقه.

خبرنگار هافينگتون پست  پرسيد: هيچ مسئله خاصي مدنظرتان است؟

جان کري  در پاسخ گفت: اين بحثها به صورت خاص درباره اتفاق‌هايي خواهد بود که در سوريه رخ مي دهد. به نظرمن، کشتارهايي که در سوريه در حال رخ دادن است، توهين به همه و همه ملتهايي است که به دنبال کرامت انساني و حاکميت قانون است. وضع کنوني (در سوريه) فاجعه اي راهبردي براي منطقه و براي همه ما است. اين وضع، سبب شده است اردن تحت فشار زيادي باشد، لبنان تحت فشار زيادي باشد و فشارهاي زيادي بر ترکيه وارد شود. در حال حاضر، هشت ميليون نفر در داخل اين کشور (سوريه) آواره شده اند و چهار ميليون نفر نيز در خارج از اين کشور آواره شده اند. با افتخار مي گويم که ما بيشترين کمک را براي حل بحران آوارگان (سوري) مي دهيم. اما من مي خواهم کمک به حل اين بحران آوارگان متوقف شود و شاهد آن باشم که اين افراد بتوانند به خانه هايشان بازگردند. 

خبرنگار هافينگتون پست  پرسيد: آيا فکر مي کنيد به اندازه کافي احتمال همکاري بالقوه با حاکميت ايران براي حل و فصل ديپلماتيک مسئله سوريه وجود دارد؟

جان کري  در پاسخ گفت: ما هنوز اين مسئله را بررسي نکرده ايم. بايد توجه داشت که ايران از (گروه تکفيري صهيونيستي) داعش نفرت دارد. ما نيز همين نگرش را داريم. داعش خطر است. تکان دهنده است که در قرن بيست و يکم چنين گروهي به تخريب معابد مي پردازد، افرادي را گردن مي زند که بايد از آنها محافظت کند، و تجاوز به عنف را به حربه اي جنگي و تقويت عناصر خود به شنيع ترين شکل ممکن تبديل مي کند. به صراحت بايد بگويم که بايد در اين خصوص کاري انجام شود. جهانيان با بحران مهاجرت در اروپا که (اخيرا) شاهد آن هستند چشمانشان به روي اين واقعيت باز مي شود و بيدار مي شوند که بايد در اين زمينه کار بيشتري انجام بدهند. بحران آوارگان بسيار فوريت دارد. ما بايد مانع از خروج عظيم انسانها به اين صورت شويم. ما بايد براي محافظت از اين افراد کارهاي بيشتري انجام بدهيم. 

وزير امور خارجه آمريکا گفت: در رقابت رياست جمهوري در اين کشور شرکت نخواهد کرد.

جان کري در ادامه گفتگويش با هافينگتون پست درباره گزارش ها مبني بر کارزار بهتر با داعش (گروه تکفيري صهيونيستي )گفت: من اين گزارش ها را نديده ام. من مي دانم که اين چالش بزرگي است. من مي دانم داعش ( از نظر نظامي ) در جاهايي خاصي خوب عمل کرده است و جاهاي ديگر چنين نبوده است اما واضح است که براي نابودي داعش بايد تلاش بيشتري انجام شود.

خبرنگار هافينگتون پست پرسيد کارکنان دولت، افشا کنندگان اسناد محرمانه امروز در زندان هستند اما  موضع دموکرات ها و ديگران درباره ايميل هاي هيلاري کلينتون وزير امور خارجه سابق دوگانه است. آيا به اين صورت نيست؟

جان کري گفت:خير. مسئله در اين مورد واقعا متفاوت است و فکر مي کنم که مردم نيازاست به دقت بر روي آن تمرکز کنند. نخست اين که اکنون شايسته نيست در اين زمينه صحبت کنم، زيرا تحقيقات در حال انجام است. وظيفه من اين است که ايميل ها را سريع تر در اختيار همه قرار دهم تا مردم بتوانند درباره آنها قضاوت کنند اما يکي از قضاوت هايي که امروز مي تواند صورت گيرد اين است که تا به حال هيچ مدرکي وجود ندارد که چيزهايي که ارسال شده است، محرمانه بوده است.

وي در پاسخ به سوال خبرنگار درباره ورود وي به رقابت رياست جمهوري گفت: من قصد ندارم اين کار را انجام دهم. من کاري را که در حال انجام آن هستم، دوست دارم. من چالش هاي بزرگي در اين شغل دارم. من دستور کار دارم و مي خواهم در ماههاي آينده آن را دنبال کنم که از جمله آن بررسي مسئله تغيير شرايط اقليمي در پاريس است.